Czym jest dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków?

Smernica Európskeho parlamentu a Rady (EÚ) 2023/1791  o energetickej hospodárnosti budov (EPBD – Energy Performance of Buildings Directive) je legislatívny rámec Európskej únie, ktorý sa zameriava na zlepšenie energetickej účinnosti budov v členských štátoch. Został on przyjęty w ramach szerszego celu UE, jakim jest redukcja emisji gazów cieplarnianych, zwiększenie efektywności energetycznej i wspieranie odnawialnych źródeł energii.

Główne cele dyrektywy:

1. Poprawa efektywności energetycznej budynków: Dyrektywa wymaga, aby w określonym terminie wszystkie nowe budynki były „budynkami o niemal zerowym zużyciu energii” (NZEB). Istniejące budynki mają zostać odnowione w celu spełnienia wyższych standardów efektywności energetycznej.

2. Certyfikacja energetyczna: Wprowadzenie systemów certyfikacji energetycznej budynków, które zapewnią przejrzystość i świadomość efektywności energetycznej budynków dla właścicieli, najemców i innych zainteresowanych stron.

3. Systemy techniczne i przeglądy: Wprowadzenie regularnych przeglądów systemów technicznych ogrzewania, klimatyzacji i układu pompy ciepła w celu optymalizacji ich działania.

4. Krajowe plany i strategie: Państwa członkowskie mają obowiązek tworzenia krajowych planów i długoterminowych strategii wspierających renowację budynków i zwiększanie ich efektywności energetycznej.

5. Programy informacyjno-edukacyjne: Podnoszenie świadomości i przekazywanie informacji, programy edukacyjne i szkolenia w zakresie efektywności energetycznej dla wszystkich zainteresowanych stron.

Dyrektywa została po raz pierwszy zatwierdzona w 2002 r. (2002/91/WE), następnie zmieniona w 2010 r. (2010/31/UE) i 2018 r. (2018/844/UE) i stanowi część szerszego pakietu klimatyczno-energetycznego „Czysta energia dla Wszyscy Europejczycy”. Celem całej inicjatywy jest wsparcie przejścia na budynki bardziej zrównoważone ekologicznie i energooszczędne, które są kluczowym elementem osiągnięcia celów klimatycznych UE.

Budynki o zerowej emisji

Jest to koncepcja, która staje się nowym standardem dla nowych budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Taki budynek jest bardzo energooszczędny, wymaga zerowej lub bardzo małej ilości energii, nie emituje dwutlenku węgla z paliw kopalnych i generuje minimalną lub żadną emisję gazów cieplarnianych.

Normy minimalnych wymagań energetycznych

Budynki niemieszkalne:

Minimalne standardy efektywności energetycznej (MEPS) będą stopniowo wprowadzane dla budynków niemieszkalnych, tak aby budynki te nie przekraczały ustalonego progu maksymalnej efektywności energetycznej. Do 2030 r. konieczne będzie wyremontowanie 16 budynków % o najgorszej charakterystyce energetycznej, a do 2033 r. aż 26 budynków %. Państwa członkowskie będą musiały ustalić konkretne harmonogramy renowacji pozostałych budynków niemieszkalnych do roku 2040 i 2050.

Budynki mieszkalne:

Każde państwo członkowskie musi stworzyć własną krajową trajektorię renowacji budynków mieszkalnych. Celem jest zmniejszenie średniego zużycia energii pierwotnej we wszystkich budynkach mieszkalnych o co najmniej 16 % do 2030 r. i o 20-22 % do 2035 r. w porównaniu do 2020 r. Co najmniej 55 % tej redukcji musi zostać osiągnięte poprzez renowację 43 % budynków mieszkalnych z najgorszą wydajnością energetyczną.

Państwa członkowskie będą musiały promować renowacje poprzez pomoc techniczną i wsparcie finansowe oraz wprowadzić gwarancje dla najemców, takie jak dopłata do czynszu lub pułapy podwyżek czynszu. Niektóre kategorie budynków, takie jak budynki historyczne lub domy wakacyjne, mogą być zwolnione z wymogów MEPS.

Certyfikaty energetyczne (certyfikaty BER)

Certyfikaty energetyczne zostaną zharmonizowane na poziomie paneuropejskim, aby zapewnić ich porównywalność. We wszystkich krajach członkowskich stosowana będzie skala „AG”, gdzie „A” oznacza budynek o zerowej emisji, a „G” – budynek o najgorszej charakterystyce energetycznej. Skala „A+” będzie zarezerwowana dla budynków, które mają zapotrzebowanie na energię o co najmniej 20 % poniżej maksymalnego progu dla budynków zeroemisyjnych i wytwarzają rocznie więcej energii ze źródeł odnawialnych niż zużywają.

Likwidacja kotłów na paliwa kopalne

Aby zapewnić całkowitą dekarbonizację budynków w UE do 2050 r., od 2040 r. rozpocznie się stopniowe wycofywanie się z stosowania kotłów na paliwa kopalne.

Technologia słoneczna

Členské štáty musia zabezpečiť, aby všetky nové budovy boli navrhnuté so schopnosťou inštalovať strešné fotovoltaické alebo solárne tepelné zariadenia. To umožní neskoršiu inštaláciu solárnych technológií nákladovo efektívnym spôsobom. V tomto desaťročí existujú rôzne termíny na implementáciu solárnych zariadení pre bytové aj nebytové budovy, ak je to technicky a ekonomicky uskutočniteľné. Wiosna